poniedziałek, 24 marca 2014

Prawo pacjenta do informacji




Każdy pacjent bez względu na wiek, stan zdrowia czy rodzaj choroby ma prawo do informacji o swojej osobie. Pacjent ma prawo do informacji o rodzaju i zakresie świadczeń udzielanych u danego świadczeniodawcy oraz o osobach udzielających tych świadczeń. Prawo pacjenta do wszelkich informacji podczas udzielania mu świadczenia zdrowotnego stanowi jeden z kluczowych aspektów prawa człowieka do prywatności i jest jego częścią.
Człowiek często boi się nowych dla niego sytuacji, zwłaszcza gdy nie rozumie do końca co się wokół niego dzieje. Taką sytuacją jest z pewnością pobyt w szpitalu czy innej placówce leczniczej. Pacjent leży na szpitalnym łóżku, a personel medyczny co chwila przynosi jakieś leki, podłącza kroplówki, pobiera próbki do badań. Nie posiadając wiedzy na temat dokonywanych czynności można czuć się co najmniej niekomfortowo. Dlatego, na personelu medycznym ciąży obowiązek informowania pacjenta o wszelkich aspektach jego leczenia. Obowiązek ten ciąży, jak by się zdawać mogło, wyłącznie na lekarzach bezpośrednio zajmujących się danym pacjentem, ale również na pielęgniarkach i położnych.
Informacje przekazywane pacjentowi powinny w sposób prosty i zrozumiały tłumaczyć każde posunięcie i etapy mającego się odbyć lub odbywającego się zabiegu, innej czynności medycznej. Ważną umiejętnością jest pozyskiwanie informacji zwrotnej od pacjenta. Personel medyczny powinien bowiem upewnić się, że pacjent zrozumiał przekazywaną informację. W razie, gdy okaże się, że pacjent jednak nie zrozumiał przekazu, należy wszystko jeszcze raz powtórzyć. Dopiero, kiedy lekarz lub pielęgniarka będzie mieć pewność, że pacjent zrozumiał przekazywaną informację, można uznać, że prawo pacjenta do informacji zostało zrealizowane w należyty sposób. Należy jednak zadać sobie pytanie, czy w stosunku do każdego pacjenta zakres i sposób przekazywanej informacji powinien być taki sam? Ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta przewiduje, że prawo do informacji w pełnym zakresie ma pacjent pełnoletni, pacjent, który ukończył 16 lat oraz przedstawiciel ustawowy pacjenta, który ukończył 16 lat. Pacjentom należącym do tej kategorii należy udzielać pełnej informacji o swoim stanie zdrowia, rozpoznaniu, metodach diagnostycznych i leczniczych, dających się przewidzieć następstwach ich zastosowania albo zaniechania, wynikach leczenia oraz rokowaniu. Z kolei pacjent, który nie ukończył 16 lat ma prawo do informacji, ale tylko w zakresie potrzebnym do prawidłowego przebiegu procesu leczenia oraz wyrażenia co do tego swojego zdania. Zakres i sposób przekazywania informacji pacjentowi poniżej 16-tego roku życia powinien odpowiadać stopniowi jego rozwoju psychofizycznego.
Jak już było wspomniane na wstępie, prawo pacjenta do informacji nie jest uzależnione od stanu zdrowia pacjenta. Trzeba mieć tu na myśli zarówno stan zdrowia fizycznego jak i psychicznego. I tak, pacjent ubezwłasnowolniony, ale dysponujący dostatecznym rozpoznaniem sytuacji ma prawo do informacji w zakresie umożliwiającym w miarę świadomy i swobodny udział w procesie leczenia. W takiej sytuacji, podobnie jak w przypadku pacjenta poniżej 16-tego roku życia, prawo do informacji przysługuje równocześnie pacjentowi oraz jego przedstawicielowi ustawowemu czy opiekunowi prawnemu.
W praktyce pojawia się problem z pacjentem nieprzytomnym. Ustawodawca nie uregulował tej kwestii wprost w ustawie dotyczącej praw pacjenta. Z oczywistych względów nie można przekazać informacji samemu pacjentowi. Przyjęte zostało jednak, że jeżeli pacjent wprost nie upoważnił nikogo do uzyskiwania informacji o stanie swojego zdrowia, informacji takich należy udzielać osobom bliskim pacjenta. Na szczęście kwestia, kto jest osobą bliską dla pacjenta została wprost uregulowana w ustawie. Do tej kategorii osób należą: małżonek, krewny lub powinowaty do drugiego stopnia w linii prostej, przedstawiciel ustawowy, osoba pozostająca we wspólnym pożyciu i osoba wskazana przez pacjenta. Należy również podkreślić, że osoby z tego katalogu wzajemnie nie wyłączają prawa do informacji o stanie zdrowia pacjenta. Zatem skorzystanie z tego prawa przez małżonka nie wyłącza prawa do informacji krewnego.

Alicja Siemianowska 
aplikant radcowski



.



Brak komentarzy:

Prześlij komentarz