Metoda kasowa- czyli płacimy VAT po tym jak sami go dostaniemy.
Od 1 stycznia 2013 r. obowiązują
zmienione zasady rozliczania podatku VAT metodą kasową. Przyczyną
wprowadzenia zmian były masowo ogłaszane bankructwa przedsiębiorstw
budowlanych, które jako podwykonawcy wielkich koncernów
uczestniczyły w budowie sieci polskich autostrad. Obowiązujące do
2012 r. zasady rozliczania podatku VAT wymagały zapłaty należnego
podatku bez względu na to czy przedsiębiorca otrzymał zapłatę za
dokonaną transakcję czy nie. Zmiana przepisów wprowadza zasadę,
że obowiązek zapłaty podatku należnego powstanie dopiero z
momentem otrzymania zapłaty od kontrahenta.( płacimy VAT dopiero po tym jak sami go otrzymamy).
Kto może skorzystać?
Ze zmienionych przepisów mogą
jednak skorzystać tylko tzw. mali podatnicy. Małym podatnikiem jest przedsiębiorca, u którego wartość
sprzedaży liczonej razem z kwotą podatku nie przekroczyła w
poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej
równowartości 1.200.000 euro lub w przypadku wynagrodzeń
prowizyjnych 45.000 euro. Zatem w 2013 r. kwota ta wynosić będzie,
po zaokrągleniu, 4.922.000 zł.
Co to jest metoda kasowa?
Istotą metody kasowej
rozliczania podatku VAT jest przesunięcie momentu powstania
obowiązku podatkowego. Ogólne zasady stanowią, że obowiązek
zapłaty podatku należnego ( VAT-u) powstaje z momentem wydania towaru lub
wykonania usługi. Natomiast metoda kasowa przesuwa ten obowiązek do
chwili otrzymania przez podatnika zapłaty za dostarczony towar lub
wykonaną usługę. Zniknie zatem problem obowiązku zapłaty podatku
przez przedsiębiorcę pieniędzmi, których faktycznie jeszcze nie
posiada.
Podział ze względu na kontrahentów - czyli inne skutki prawne w zależności od tego, czy nasz dłużnik prowadzi działalność gospodarczą czy nie.
Zasady stosowania metody kasowej różnią się w
odniesieniu do rodzaju kontrahenta przedsiębiorcy stosującego tę
metodę.
W sytuacji, gdy kontrahentem jest czynny podatnik VAT, to
nie będzie miał zastosowania 90-dniowy termin, po upływie którego
mały podatnik musiałby odprowadzić podatek od danej transakcji.
Zatem dopóki kontrahent nie zapłaci faktury małemu podatnikowi,
dopóty ten nie będzie zobowiązany do odprowadzenia podatku
należnego. Jednocześnie nabywca towaru lub usługi nie będzie mógł
odliczyć podatku naliczonego. Stanowi to z jednej strony
zabezpieczenie szybkiej zapłaty na rzecz małego podatnika, ale z
drugiej jednak może działać odstraszająco w stosunku do dużych
przedsiębiorstw, którym zależy na odliczeniu podatku naliczonego
od razu po wystawieniu faktury.
Drugim rodzajem kontrahentów małego
przedsiębiorcy stosującego metodę kasową są podmioty niebędące
czynnym podatnikiem VAT. W takiej sytuacji mały podatnik będzie
zmuszony odprowadzić należny podatek po upływie 180 dni od
dokonania transakcji bez względu na to czy otrzymał zapłatę.
Co zrobić aby z metody kasowej skorzystać?
Podatnik, który zdecyduje się
na stosowanie metody kasowej rozliczania podatku VAT musi zawiadomić
o tym na piśmie Naczelnika Urzędu Skarbowego. Zawiadomienia należy
dokonać w terminie do końca miesiąca poprzedzającego okres, za
który podatnik będzie stosował metodę kasową.
Metoda kasowa w praktyce.
Stosowanie metody
kasowej oznacza, że mały podatnik rozlicza się za okresy
kwartalnie. Zatem zawiadomienie musi nastąpić przed początkiem
kwartału, od którego podatnik zamierza stosować omawianą metodę.
Przejście
z powrotem na ogólne zasady rozliczania podatku VAT (czyli metodę
memoriałową) jest możliwe dopiero po upływie 12 miesięcy
korzystania z metody kasowej lub po utracie statusu małego
podatnika. Przy
stosowaniu metody kasowej należy także pamiętać o szczególnych
zasadach wystawiania faktur. Poza elementami, które powinna zawierać
każda faktura, podatnik stosujący tę metodę zobowiązany jest
umieścić oznaczenie „metoda kasowa” oraz określić termin
płatności należności określonej w fakturze.
Skutki wprowadzenia metody kasowej.
Wprowadzenie metody kasowej ma w założeniu Ustawodawcy zapewnić bezpieczeństwo małym
przedsiębiorcom, aby zapłatę za towar lub wykonaną usługę
otrzymali jak najszybciej po wystawieniu faktury. Niestety założenie
to nie do końca funkcjonuje poprawnie w praktyce. Ze względu na to,
że stosowanie metody kasowej jest dobrowolne (fakultatywne) - duże
koncerny nadal będą w stanie wymusić na swoich kontrahentach
stosowanie metody memoriałowej rozliczania podatku VAT, która dla
nich jest korzystniejsza. Czyli jeśli nie będziemy mieć przebicia na rynku a zależało będzie nam na współpracy z podmiotem, który z kolei chce rozliczyć VAt zanim go zapłaci będziemy musieli zrezygnować z metody kasowej. Niestety nie możemy zrezygnować z metody kasowej tylko wobec tego jednego podmiotu.
Tak więc zobaczymy w praktyce czy metoda kasowa okaże się przydatna i wzmocni drobnych przedsiębiorców.
Alicja Siemianowska
aplikant radcowski
aplikant radcowski