Na kim spoczywa obowiązek dostarczania do ZUS zwolnień lekarkich? (ZUS ZLA)

Dowodem, który stwierdza czasową niezdolność do pracy z powodu choroby lub pobytu w stacjonarnym zakładzie opieki zdrowotnej, konieczności osobistego sprawowania przez ubezpieczonego opieki nad chorym dzieckiem lub członkiem rodziny jest zaświadczenie lekarskie wystawione na formularzu ZUS ZLA.

Kwestia wystawiania przez lekarzy zaświadczeń została uregulowana głównie w ustawie o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych prowadzi rejestr lekarzy, którzy zostali upoważnieni przez organ w drodze decyzji administracyjnej do wydawania zaświadczeń lekarskich.

Art. 58 ust. 1 ustawy stanowi:

1. Zaświadczenie lekarskie wystawia się z dwiema kopiami:

1) oryginał zaświadczenia lekarskiego wystawiający zaświadczenie przesyła, w ciągu 7 dni od dnia wystawienia zaświadczenia, bezpośrednio do terenowej jednostki organizacyjnej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych;

2) pierwszą kopię zaświadczenia lekarskiego otrzymuje ubezpieczony;

3) drugą kopię wystawiający zaświadczenie przechowuje przez okres 3 lat.

Wykładnia językowa tego przepisu może sugerować, że każdy lekarz, który jest upoważniony do wystawiania zaświadczeń lekarskich, jest zobowiązany sporządzić je w dwóch kopiach i w ciągu 7 dni od tej czynności dostarczyć oryginał indywidualnie do terenowej jednostki organizacyjnej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, a kopię przechować przez 3 lata.

Sprawa obowiązków lekarzy, które wynikają z przepisu art. 58 ust 1. ustawy była przedmiotem badań Trybunału Konstytucyjnego. Zdaniem składu orzekającego, aby prawidłowo odczytać treść normatywną art 58 ust.1 i 3 trzeba wziąć pod uwagę całokształt przepisów prawnych odnoszących się do lekarzy i podmiotów leczniczych.

Jak podkreślił, nie powinno budzić wątpliwości, że wysyłanie zaświadczeń i ich przechowywanie należą do obowiązków pracodawcy. Nie zmienia tego fakt indywidualnego upoważnienia lekarza do wystawiania takich zaświadczeń, odpowiada on osobiście za treść i potwierdza jego prawdziwość oraz zgodność ze stanem faktycznym.

Obowiązek prowadzenia, przechowywania i udostępniania dokumentacji medycznej, a także zapewnienie ochrony danych, które zawiera ustawodawca w ustawie o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta nałożył na podmioty udzielające świadczeń zdrowotnych.

Według tego, co ustanowił Trybunał Konstytucyjny zakład pracy lekarza jest obowiązany właściwie zabezpieczyć tryb postępowania związany z obiegiem, gromadzeniem i przechowywaniem dokumentów, aby uniemożliwić wyjawienie informacji zawartych w tej dokumentacji. Obowiązek ten dotyczy także przekazywania zaświadczeń lekarskich do właściwej jednostki ZUS.

W związku z czym, w świetle całokształtu przepisów regulujących pozycję i obowiązki lekarzy, brak jest podstaw do interpretacji art 58 ust. 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, stwierdzającej indywidualny obowiązek lekarzy do dostarczania zaświadczeń lekarskich do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jest to obowiązek spoczywający na podmiocie leczniczym, który jest odpowiedzialny za organizację systemu udzielania zaświadczeń lekarskich, a także za prowadzenie, przechowywanie i udostępnianie informacji dokumentacji medycznej, do której należy zaświadczenie lekarskie.

1. ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. Z 2010 r. Nr 77, poz 512 ze zm.),
2. ustawa z dnia 6 listopada 2008r o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (Dz.U. Nr 145, poz 1219),