Monitorowanie sprzedawców przez ich pracodawców jest niedopuszczalne

Skarga pracowników hiszpańskiego supermarketu

Do Trybunału trafiła skarga byłych pracowników jednego z hiszpańskich supermarketów, w przedmiocie niejawnego monitorowania ich stanowisk pracy za pomocą ukrytej kamery. Działanie pracodawcy było umotywowane faktem stwierdzenia szeregu nieprawidłowości między faktycznym a kasowym stanem towaru w sklepie. Na podstawie zapisu z kamer, który potwierdził kradzież towaru, część pracowników została dyscyplinarnie zwolniona z pracy.

Sąd krajowy nie uznał naruszenia

Skarżący bezskutecznie odwołali się do sądu krajowego, który orzekł, że odstąpienie przez pracodawcę od obowiązku poinformowania o monitoringu było uzasadnione z uwagi na znikający ze sklepu asortyment. Ponadto stwierdził, że nie było innego sposobu na ochronę majątkowych interesów pracodawcy, a ingerencja w prawa skarżących była adekwatna.

Trybunał nie podzielił stanowiska sądu krajowego

Tego stanowiska nie podzielił Trybunał, według którego zastosowanie niejawnego monitoringu jest sprzeczne z ustawą i nieproporcjonalne. Zgodnie z prawem hiszpańskim należy informować o gromadzeniu danych zawierających wizerunek osób. W przedmiotowej sprawie nie ulega wątpliwości, że taka informacja nie została przekazana pracownikom, dlatego należy uznać naruszenie prawa do poszanowania życia prywatnego (art. 8 Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności). Trybunał podkreślił, że pracodawca mógł udzielić chociażby ogólnych informacji na temat stosowania monitoringu, np. bez wskazania jego lokalizacji.

Poszanowanie godności pracownika w polskim systemie prawa

Tymczasem w polskim porządku prawnym nadal brakuje wyczerpującej regulacji dotyczącej monitorowania stanowiska pracy czy kontroli poczty elektronicznej. Praktycznie jedynym rozwiązaniem dla pracownika pozostaje powołanie się na art. 11 (1) Kodeku pracy, który nakłada na pracodawcę obowiązek poszanowania godności i innych dóbr pracownika. Dlatego należałoby postulować za jak najszybszym uzupełnieniem stanu prawnego, choćby uwzględniając utartą już linię orzeczniczą Trybunału, która jednoznacznie wskazuje, że niejawny monitoring miejsca pracy, o którym pracownik nie został powiadomiony, jest niedopuszczalny.

(wyrok ETPC z dnia 9 stycznia 2017 r; skargi nr 1874/13 i 8567/13 – Lopez Ribalda i inni przeciwko Hiszpanii)